سیستم اطفاء حریق گاز (Inert Gas)
Gas Fire Extinguishing System

سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas) چیست؟

سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas) یکی از پیشرفته‌ترین و ایمن‌ترین روش‌ها برای خاموش کردن آتش است که از گازهای خنثی (مانند نیتروژن، آرگون، یا ترکیبی از آنها) برای کاهش سطح اکسیژن و خاموش کردن آتش استفاده می‌کند. این سیستم‌ها به دلیل نداشتن اثرات مخرب روی تجهیزات و محیط زیست، به‌ویژه برای فضاهای حساس مانند دیتاسنترها، موزه‌ها و آزمایشگاه‌ها بسیار مناسب هستند.

مشخصات
جزئیات
گازهای مورد استفاده
نیتروژن (N2)، آرگون (Ar) یا ترکیب آنها
سطح اکسیژن کاهش‌یافته
حدود 12 تا 15 درصد
فشار ذخیره‌سازی
150 تا 300 بار
زمان تخلیه گاز
60 تا 120 ثانیه
حداکثر مساحت تحت پوشش
بسته به ظرفیت سیستم
تاییدیه ها
دارای تاییدیه های بین المللی UL | FM

سیستم های Inert Gas

گازهای طبیعی همواره یکی از بهترین راهکارهای مورد استفاده درسیستم های اطفاء حریق می باشد. گونه ای از گازهای طبیعی که تحت عنوان Inert Gas شناخته می شوند ترکیبی از نیتروژن، آرگون و در مواردی دی اکسیدکربن می باشند. این گازهای خنثی به هیچ وجه در واکنش های شیمیایی وارد نشده و بدون تغییر باقی می مانند. گاز نیتروژن که از آن با نام IG-100 یاد می شود، حدود 80 درصد هوا را تشکیل داده است و به عنوان پرکاربردترین گاز خنثی در اطفاء حریق کلاس C  (حریق ناشی از تجهیزات الکتریکی) شناخته می شود.

به دلیل وفور این گاز به طور طبیعی در جو کره زمین، اثر گلخانه ای آن صفر بوده و به همین ترتیب هیچگونه اثر مخربی بر لایه اوزون نخواهد داشت. از نظر شیمیایی بی اثر، فاقد هدایت الکتریکی، بی رنگ، بی بو و غیر خورنده است. از دیگر گازهای بی اثر می توان به IG-55 (50% نیتروژن و 50% آرگون)، IG-01 (100% آرگون) و IG-541 (52% نیتروژن و 40% آرگون و 8% دی اکسید کربن) اشاره نمود.

سیستم های Inert Gas از ساده ترین مکانیزم موجود یعنی کاهش میزان اکسیژن در جهت خاموش نمودن آتش استفاده می کند. این امر با جایگزینی نیتروژن و آرگون با اکسیژن و پایین آوردن غلظت گاز اکسیژن موجود در منطقه دچار حریق به حدی است که احتراق انجام نپذیرد.

در سیستم های معمول و موجود در بازارهای جهانی، سیستم های Inert Gas در فشار 200 یا 300 بار در سیلندرهایی به حجم 80 یا 140 لیتری ذخیره شده و پس از تشخیص حریق توسط سیستم های اعلام حریق و ارسال فرمان تخلیه به پکیج سیلندرها، توسط سیستم لوله کشی و از طریق نازلهای مخصوص در محل موردنظر تخلیه می شود.

Design Concentration یا غلظت طراحی سیستم های نیتروژن بر اساس استاندارد NFPA 2001 بدست می آید. لزوم انتخاب مقدار مناسب غلظت طراحی در جلوگیری از بروز مشکلات تنفسی ناشی از کاهش میزان اکسیژن مشهود می باشد. زمان تخلیه گاز درون سیلندرها معمولا یک دقیقه در نظر گرفته می شود.

سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas)

با توجه به فشار بالای ذخیره گاز نیتروژن، در سیستم های قدیمی از اوریفیس بر روی خط لوله کشی در جهت کاهش فشار به حدود 60 بار استفاده می گردید. هم اکنون در سیستم های جدید از رگولاتورهای کوچکی بر روی شیرهای سیلندرها در جهت کاهش فشار در هنگام خروج گاز از سیلندر استفاده می شود.

بدین ترتیب گاز از ابتدا با فشار کمتری وارد سیستم لوله کشی خواهد شد. در این حالت همچنین نیاز به مساحت دمپرهای جلوگیری از Over Pressure ناشی از تخلیه گاز، به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. همچنین سایزینگ خطوط لوله که معمولا بر اساس نرم افزارهایی همچون VDS محاسبه می گردد، با تکنولوژی های جدید حداقل یک سایز تقلیل خواهد یافت.

Ardal Engineering COتست سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی Inert Gas-100

مزایای سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas)

  • دوستدار محیط زیست و بدون تأثیرات گلخانه‌ای
  • بدون آسیب به تجهیزات حساس
  • تخلیه سریع و خاموش کردن فوری آتش
  • کاهش خطرات ثانویه مانند نشت آب یا فوم

کاربردهای سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas)

دیتاسنترها و اتاق‌های سرور
آرشیوها و موزه‌ها
آزمایشگاه‌ها
صنایع الکترونیک
تجهیزات حساس و با ارزش

معایب سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas)

هزینه بالا:
نصب و راه‌اندازی سیستم اطفاء حریق گاز خنثی به دلیل نیاز به سیلندرهای تحت فشار، تجهیزات پیشرفته و فناوری پیچیده، نسبت به سایر سیستم‌ها هزینه‌برتر است.

نیاز به محیط بسته:
این سیستم‌ها تنها در محیط‌های کاملاً بسته و ایمن کارایی دارند، زیرا کاهش اکسیژن در محیط‌های باز به‌درستی انجام نمی‌شود.

خطر برای افراد حاضر:
کاهش سطح اکسیژن برای خاموش کردن آتش ممکن است برای افرادی که در محیط حضور دارند، خطرناک باشد؛ به همین دلیل، این سیستم‌ها نیازمند دستورالعمل‌های ایمنی و تخلیه سریع افراد هستند.

نیاز به نگهداری و بازرسی منظم:
سیلندرهای گاز باید به صورت دوره‌ای بررسی و آزمایش شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود، که این امر هزینه‌های نگهداری را افزایش می‌دهد.

محدودیت در برخی کاربردها:
در مکان‌هایی که اکسیژن نباید به میزان قابل توجهی کاهش یابد (مانند بیمارستان‌ها یا محیط‌های باز) این سیستم‌ها مناسب نیستند.

نیاز به فضای ذخیره‌سازی بزرگ:
سیلندرهای گاز خنثی به فضای ذخیره‌سازی بزرگی نیاز دارند که ممکن است در برخی ساختمان‌ها چالش‌برانگیز باشد.

نتیجه‌گیری:

سیستم اطفاء حریق (Inert Gas) یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های مقابله با آتش‌سوزی است که با کاهش سطح اکسیژن در محیط، آتش را بدون آسیب به تجهیزات و محیط خاموش می‌کند. این سیستم به دلیل ویژگی‌های خاص خود مانند سازگاری با محیط زیست، کارایی بالا در خاموش کردن آتش و عدم ایجاد باقی‌مانده‌های مخرب، گزینه‌ای ایده‌آل برای حفاظت از زیرساخت‌های حساس مانند دیتاسنترها، اتاق‌های سرور و انبارهای مواد ارزشمند به شمار می‌آید.
با این حال، هزینه‌های نصب و نگهداری بالا و نیاز به محیط بسته از جمله محدودیت‌های این سیستم محسوب می‌شوند. انتخاب این سیستم باید با توجه به نیازهای محیط و کاربرد خاص آن انجام شود. شرکت مهندسی اردال شاوره تخصصی و خدمات حرفه‌ای در زمینه نصب و راه‌اندازی سیستم‌های اطفاء حریق، آماده است تا شما را در ایجاد امنیت حداکثری برای محیط کار یا زندگی‌تان همراهی کند.

سوالات متداول سیستم اطفاء حریق گاز خنثی (Inert Gas)

این سیستم با کاهش سطح اکسیژن محیط از طریق تزریق گازهای خنثی مانند نیتروژن، آرگون یا دی‌اکسید کربن، آتش را خاموش می‌کند بدون اینکه به تجهیزات یا محیط آسیب برساند.

گازهای مورد استفاده در سیستم اطفاء حریق گاز خنثی کدامند؟

گازهای رایج شامل نیتروژن (N2)، آرگون (Ar) و گاهی ترکیبات خاصی از این گازها هستند.

این سیستم‌ها معمولاً برای فضاهای خالی از افراد طراحی می‌شوند، زیرا کاهش اکسیژن می‌تواند خطرناک باشد. در صورت استفاده در محیط‌های کاری، سیستم‌های هشدار و ایمنی ضروری هستند.

این سیستم‌ها برای حفاظت از دیتاسنترها، موزه‌ها، اتاق‌های سرور، انبارهای مواد ارزشمند و تجهیزات حساس استفاده می‌شوند.

مزیت اصلی این سیستم عدم آسیب به تجهیزات الکترونیکی، کاهش آلودگی محیط و عدم ایجاد باقی‌مانده پس از اطفاء حریق است.