اسپرینکلر

سیستم اسپرینکلر به عنوان پرکاربردترین سیستم اطفا حریق اتوماتیک در دنیا شناخته می شود. در این سیستم فرآیند تشخیص حریق مجزا از سیستم اعالم حریق، توسط حباب شیشه ای و یا فلز حساس به حرارت انجام شده و پس از شکستن حباب و یا ذوب شدن فلز، اسپرینکلر از حالت بسته به حالت باز تغییر وضعیت می دهد. در لوله های سیستم اطفاء حریق تر، آب همواره تحت فشار معین وجود داشته و در مواقع حریق هنگام باز شدن آبفشان ، آب بر روی آتش و مواد سوختنی تخلیه می گردد. در سیستم های لوله خشک نیز باز شدن (این آب پاش) اسپرینکلر در ابتدا باعث تخلیه هوای فشرده درون لوله ها و پس از آن باعث باز شدن شیر سیستم خشک و تخلیه آب خواهد گردید.
از مزایای عمده این سیستم می توان به هزینه نسبتا پایین، دسترسی آسان و قابلیت اطمینان باال در مقایسه با سایر سیستم های آتشنشانی اشاره نمود.

اسپرینکلر آتش نشانی

اسپرینکلرهای آتش نشانی دستگاه هایی هستند که آب را برای خاموش کردن آتش سوزی پاشش می کنند. آنها معمولاً در سقف و دیوار ساختمان ها نصب می شوند و به یک سیستم لوله کشی متصل می شوند که آب را تامین می کند. هنگامی که دمای محیط به سطح معینی می رسد، اسپرینکلر فعال می شود و آب را روی آتش می پاشد. اسپرینکلرهای آتش نشانی از زمانی که اختراع شدند به طور گسترده استفاده می شوند. آنها یکی از موثرترین راه ها برای خاموش کردن آتش سوزی هستند و به نجات جان و اموال کمک کرده اند.

اسپرینکلرهای آتش نشانی در انواع مختلفی وجود دارند، اما همه آنها به یک روش کار می کنند. یک اسپرینکلر معمولی از اجزای زیر تشکیل شده است:

  • یک سر که آب را پاشش می کند
  • یک حباب شیشه ای که حاوی مایعی است که به گرما حساس است
  • یک شیر که آب را تا زمانی که حباب شیشه ای شکسته نشود، مسدود می کند

هنگامی که دمای محیط به سطح معینی می رسد، مایع داخل حباب شیشه ای منبسط می شود و حباب می شکند. این اتفاق، شیر را باز می کند و اجازه می دهد آب از اسپرینکلر به بیرون پاشیده شود و آتش سوزی را خاموش نماید.

نکات مهم در نصب اسپرینکلر آتش نشانی:

طراحی و نقشه:

  • مطابقت با ضوابط: طراحی و نصب سیستم اسپرینکلر باید مطابق با ضوابط سازمان آتش نشانی و سایر مراجع ذیصلاح باشد.
  • نقشه دقیق: تهیه نقشه دقیق از محل نصب اسپرینکلرها، لوله کشی، اتصالات و سایر اجزای سیستم ضروری است.
  • محاسبات دقیق: محاسبات دقیق هیدرولیکی برای تعیین سایز لوله ها، تعداد اسپرینکلرها و فشار آب مورد نیاز انجام شود.

انتخاب نوع اسپرینکلر:

  • نوع حریق: با توجه به نوع حریق محتمل در محل، نوع مناسب اسپرینکلر انتخاب شود.
  • ارتفاع سقف: با توجه به ارتفاع سقف، نوع مناسب اسپرینکلر (بالازن، پایین زن، دیواری) انتخاب شود.
  • شرایط محیطی: با توجه به شرایط محیطی (مانند دمای محیط، رطوبت، وجود مواد شیمیایی) نوع مناسب اسپرینکلر انتخاب شود.

نصب و اجرا:

  • نیروی متخصص: نصب سیستم اسپرینکلر باید توسط افراد متخصص و باتجربه انجام شود.
  • رعایت استانداردها: کلیه مراحل نصب باید مطابق با استانداردهای مربوطه انجام شود.
  • آزمایش و تست: پس از نصب، سیستم اسپرینکلر باید به طور کامل آزمایش و تست شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.

نگهداری و تعمیرات:

  • بازرسی دوره‌ای: سیستم اسپرینکلر باید به طور دوره‌ای توسط افراد متخصص بازرسی و تست شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
  • سرویس و تعمیرات: در صورت نیاز، سیستم اسپرینکلر باید توسط افراد متخصص سرویس و تعمیر شود.
  • آموزش: ساکنین و یا پرسنل محل باید در مورد نحوه استفاده از سیستم اسپرینکلر آموزش ببینند.

اسپرینکلرهای آتش نشانی در انواع مختلفی از جمله موارد زیر وجود دارند:

اسپرینکلر آویز آتش نشانی

اسپرینکلر آویز به لوله های آب بکار رفته در سقف متصل شده و از طریق آنها از سقف آویزان می شود.

اسپرینکلر آتش نشانی ایستاده

این اسپرینکلرها با پاشش آب به سمت بالا، به صورت اسپری چتری شکل عمل می کنند.

اسپرینکلر دیواری

این نوع از اسپرینکلرها معمولا برای محافظت از اتاق های کوچک یا راهروها طراحی شده اند.

اسپرینکلر مخفی

امروزه با توجه به حساسیت افراد بر روی زیبایی محیط، استفاده از آبپاش های مخفی به شدت افزایش یافته است که درون یک قاب مخصوص قرار گرفته اند.

نکات کلیدی در مورد استاندارد نصب اسپرینکلر:

فاصله اسپرینکلر از سقف:

  • برای سقف‌های صاف و بدون مسدود کننده، فاصله استاندارد اسپرینکلر بین ۱ تا ۱۲ اینچ است.
  • اگر سقف در برخی نقاط دارای اختلاف ارتفاع باشد، اسپرینکلر باید نهایتاً در فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متری از سقف نصب شود.

فاصله اسپرینکلر از دیوار:

  • اسپرینکلرها نباید نزدیکتر از 4 اینچ به دیوار نصب شوند.
  • در مکان‌هایی که امکان نصب اسپرینکلر در سقف وجود ندارد، می‌توان آن را روی دیوارها نصب کرد.

تعداد اسپرینکلر:

  • تعداد اسپرینکلرهای مورد نیاز به مساحت و نوع کاربری ساختمان بستگی دارد.

نکات مهم:

  • نصب سیستم اسپرینکلر باید توسط یک نصب‌کننده مجرب انجام شود.
  • سیستم اسپرینکلر باید به طور منظم توسط یک تکنسین متخصص بررسی و نگهداری شود.
  • در صورت بروز هرگونه مشکل در سیستم اسپرینکلر، باید سریعا به تعمیرکار اطلاع داده شود.